dag 1 afronding schoolleaderscourse 3, 30-09-16

Gisterenmorgen zijn we na een lange vliegreis aangekomen in Mombasa. Daarna doorgereisd naar ons hotel. Zeker voor de nieuwe mensen die hier voor het eerst komen een hele ervaring. De ferry/pont om van Mombasa naar het zuiden te reizen. Deze ferry staat bomvol met auto’s en mensen die te voet oversteken. De chaos in de stad. Het verkeer: mensen lopen, fietsen en rijden (tuktuk’s, Matatu’s, taxi’s, vrachtwagens) door elkaar en als er weg vernieuwd wordt dan zoekt het verkeer heel natuurlijk een andere weg. Hobbeldebobbel, soms een chaos met veel getoeter, maar we kwamen uiteindelijk op onze eindbestemming.

In het hotel de koffers uitgepakt, daarna in overleg. Er moet deze week veel gebeuren. Ons programma (afronding schoolleaderscourse 3) moet afgestemd worden met de andere onderdelen van T4T en daarnaast moesten we de week en het programma van vandaag plannen.

Vandaag hadden we potentiële kandidaten uitgenodigd om zich te presenteren aan ons. Dat is achteraf een goede zet geweest. We kunnen nu een inschatting maken of de headteachers al voldoende vaardig zijn om ons programma aan te kunnen. Dat bleek gelukkig ook zo te zijn. Hoewel het even verkeerd leek te gaan. De Keniaanse voorzitter van T4T (Francis) had de mensen voor een interview uitgenodigd. Wij wilden echter een presentatie over hun rol als leider in de school zien. Gelukkig konden we ze vanmorgen eerst een uur bijpraten. Dat hebben Ruud en ik gedaan. We hebben uitgelegd wat we precies verwachten. Ze zullen 2 jaar lang moeten deelnemen en de trainingsdagen zijn dan op zaterdag en zondag. In het weekend, kom daar in Nederland maar eens om! Daarnaast worden ze gecoacht op hun school en moeten ze de course afronden met een examen. Ook heb ik benadrukt dat ze na 15 minuten presenteren moesten afronden (erg on-Keniaans) We kunnen tevreden zijn. 15 Kandidaten staan in de startblokken en een enkeling hebben we moeten teleurstellen vandaag. Morgen selecteren we misschien nog een deelnemer. Opvallend cultuurverschil is dat Kenianen geneigd zijn om iedereen bij de groep te laten, ook al geven ze soms zelf aan dat iemand in potentie te weinig meebrengt. Daarom is het goed dat we de presentaties vandaag hebben laten ondersteunen door een Keniaanse collega. Uiteindelijk wordt het hun opleiding. Volgend jaar in februari starten we ook met het opleiden van Keniaanse trainers zodat zij ook steeds meer de verantwoordelijkheid krijgen.

Vandaag toch ook weer geschrokken van de verhalen van sommige headteachers. Hier aan de kust lijkt de welvaart wel iets toegenomen in de laatste jaren (afgemeten aan de wegen en de bedrijvigheid), maar op scholen iets verder reizen is de nood hoog. Meisjes die de school niet kunnen (of mogen!!!) afronden omdat ze zwanger worden. Maar ook de veiligheid is soms in het geding. Kinderen die niet naar school kunnen omdat er ’s morgens vroeg nog olifanten en buffalo’s lopen op hun route. Deze kinderen missen teveel schooltijd, met het vroegtijdig verlaten van de school als gevolg. Daarnaast heb ik verschillende Kenianen horen vertellen over tekorten aan water, eten of de slechte hygiënische omstandigheden. Problemen genoeg.

Onze opleiding steekt in op het ontwikkelen van leiderschap. We hopen dat directeuren hun rol als schoolleider oppakken en dat ze leren dat op een coachende en ondersteunende manier in te vullen. Fantastisch om te merken dat onze Keniaanse , die de course al afgerond hebben, dat goed begrepen hebben. Manarushi, de Keniaanse headteacher die vandaag bij mij aansloot, wist daar bij de nieuwe kandidaten goed op door te vragen.

Vandaag was er ook een andere bijeenkomst in Forrest Lodge (de plaats waar wij de scholingsmomenten met de Kenianen houden) en daarvoor waren ook de CSO (curriculum support officers) uitgenodigd. Ook de Keniaanse coaches en de Nederlandse directeuren, die de komende week workshops verzorgen, sloten aan. Doordat we al vele jaren terugkomen slagen we erin om alle lagen van het onderwijs hier bij elkaar te brengen. Ze waren ook allen aanwezig en dat is een fantastisch resultaat! Onderdeel van deze bespreking was de Appraisal. Een beoordelings- en ontwikkelingsinstrument voor leerkrachten dat landelijk uitgerold is. Uitdaging hierbij is om dat ontwikkelingsgericht aan te pakken. Bij uitstek een rol voor de schoolleiders hier.

Bij de presentaties hebben we de namen op laten schijven. Want bij namen als;  Mwakugomba, Mwanamwinyi en Mwakuzirwa heb ik toch moeite dat goed op te schrijven ;-)

Ik heb ook gelachen tijdens presentaties. Een opsomming van de school, met daarin soms het precieze aantal toiletten op school  gaat na 8 presentaties van 15 min op mijn lachspieren werken.

Vandaag weer heel wat bevlogen headteachers ontmoet en nog meer respect gekregen voor hun werk in vaak moeilijke omstandigheden.

Ook de apen zijn er weer bij dit jaar. Zojuist in het overleg bespraken we net dat het aantal minder leek, maar nog niet uitgesproken stond er al een tussen onze laptops om iets te eten te snaaien.

Ik heb weer even moeten wennen aan de Keniaanse taal. Het is headietecher ipv headteacher en ik was weer vergeten dat ze soms praten alsof ze lesgeven. Ze zeggen dan iets als: children play in……..(lange pauze) en dan ACTIVITIES. Alsof ze aan het dicteren zijn en ze verwachten dan van de luisteraar dat hun zin wordt afgemaakt. Een oud beproefd  middel bij kennis overdracht. Of zou het anders kunnen…

Ik heb er weer van genoten.

Morgen wordt het een drukke dag. Morgenvroeg theorie examen en ’s middags het assessment (rolspel) waarin de coaches in opleiding moeten aantonen dat ze hun opleiding af kunnen ronden. De dagen erna bezoeken we individueel verschillende headteachers in opleiding om hun vaardigheid in de praktijk te toetsen. Daarover later meer.

Spreekwoord van de dag (ik was deze alweer bijna vergeten): keep the monkey on his shoulder (laat het probleem bij de ander!)

Tot het volgende verslag.