Op naar de praktijk, het veld in
24 februari 2022 - Ukunda, Kenia
Workshops
Afgelopen weekend en deze week worden er door T4T 6 workshops georganiseerd in Kwale County. 2 workshops voor leerkrachten van primary schools (basisonderwijs), 2 workshops voor leerkrachten ECD (kleuteronderwijs), 1 workshop voor secondary schools (voortgezet onderwijs) en 1 voor SNE (speciaal onderwijs).
Bijzonder is dat in al deze workshops Keniaanse workshopleiders in duo’s de leiding hebben. Deze Keniaanse workshopleiders zijn bij T4T afgestudeerde schoolleidersal en zij zijn al jarenlang betrokken in onze programma’s.
Diverse workshops zijn door ons samen met Francis bezocht. Ik focus in deze blog op een workshop voor leraren voor kinderen met speciale behoeften en op het voortgezet onderwijs.
Special Needs Education (SNE) zoekt naar mogelijkheden
Zo kwamen we zaterdag uit bij een workshop voor SNE, waar hard werd gewerkt door kleurrijk geklede leerkrachten in een kleurrijke ruimte. De ruimte wordt niet alleen letterlijk kleurrijk gevuld, maar zeker ook figuurlijk. Deze leerkrachten speciaal onderwijs volgden hier de SNE workshop zij zijn wel wat gewend in hun dagelijkse praktijk. In een land waar het sowieso al een grote uitdaging is om kinderen goed onderwijs te geven is deze uitdaging mogelijk nog groter voor de kinderen die zij in de klas hebben. Maar, zoals ze zelf benadrukken: ‘Als je denkt in mogelijkheden en niet in beperkingenkan er heel veel.’
In deze workshop zoomen ze met elkaar in op het gedrag van hun leerlingen en de mogelijkheden voor interventies, zodat het gedrag van een kind het leren minder in de weg staat. Voor leerlingen die teruggetrokken gedrag laten zien, bedenken ze dat het geven van meer verantwoordelijkheden zou kunnen helpen. Zo zouden bijvoorbeeld hyperactieve leerlingen taken kunnen krijgen waarin ze hun energie kwijt kunnen. Ze wisselen praktijkvoorbeelden uit, zoals het laten halen van materialen, maar ook het geven van meer schoolwerk aan een kind met dit gedrag. Bijzonder is om te zien dat er in deze workshop met veel openheid wordt gediscussieerd over lichamelijke zelfstimulering van kinderen. Wellicht een onderwerp dat gevoelig ligt, maar er wordt naar oplossingen gezocht om dit gedrag te beïnvloeden, zodat het leren niet in de weg staat. Daarbij wordt zowel een strakke broek, als juist ook een te ruime broek genoemd als meer praktische oplossingen. Het is misschien nog wel belangrijker dat ze vinden dat dit gedrag bespreekbaar gemaakt moet worden met ouders om samen tot afspraken te komen. Daarnaast realiseren ze zich heel goed dat bekendheid met de oorzaak van gedrag voorwaarde is om tot oplossingen te komen.
Het is opvallend in deze workshop dat, hoewel dit Keniaanse workshopduo voor het eerst samenwerkt, ze al heel goed zijn ingespeeld op elkaar. Waar de één graag de regie neemt en meteen informatie toe wil voegen na een presentatie, houdt de ander dit meteen tegen en zegt dat het beter is om eerst reacties vanuit de deelnemers te vragen. Waar dit wellicht tot onderlinge irritatie zou kunnen leiden, is daar bij dit duo geen sprake van. Met een grote glimlach en met ruimte en respect voor elkaar staan ze voor de groep. Ze genieten beide zichtbaar van hun rol.
Voortgezet onderwijs en ICT
Bij de workshop voor het voortgezet onderwijs staat ICT-integratie binnen de lessen centraal. Zelfs het aan en uitzetten van de benodigde apparatuur wordt om beurten geoefend. Er wordt regelmatig hard gelachen, want waar moet die stekker ook al weer in en druk je nou 1 of 2 keer op deze knop. En dat met een beamerlamp die steeds 15 minuten nodig heeft om af te koelen. Pole pole dus. Het voelt natuurlijk nog onwennig, maar ook in Nederland staan leerkrachten regelmatig nog met hun handen in het haar. Fijn om te horen dat deze deelnemers toch ook hun bedenkingen hebben bij de ICT-integratie. ‘Gaat de leerkracht dan niet nog meer zenden dan nu?‘ Ook dit dilemma kennen we uit onze praktijk in Nederland. Het zal zeker nog jaren duren voordat ICT middelen hier breed aanwezig zijn in de scholen, maar telefoons met mobiel internet hebben de meeste leerkrachten zelf al ter beschikking. De ontwikkeling van de mobiele telefonie is hard gegaan in Kenia. Een ander voordeel dat de deelnemers uitwisselen, is dat de communicatie met ouders zo verbeterd zou kunnen worden.
Ook in de andere workshops die we tot nu toe bezocht hebben is de sfeer goed. Er wordt enthousiast samengewerkt en ideeën worden uitgewisseld. Zo zie je bij de workshops primair onderwijs, dat de workshopleiders eerder met dit bijltje hebben gehakt. De kinderen van County Kwale hebben maar geluk dat hun leerkrachten op hun vrije dag nascholing willen volgen.
In alle ontmoetingen die we hebben gezien benadrukken de leerkrachten dat ze de samenwerking met ons zo waarderen, maar ook dat ze trots zijn op dat wat ze samen bereiken in de workshop. De ontmoeting wordt zo gewaardeerd. Ontmoeting en uitwisseling in workshops die met bezieling geleid worden door onze Keniaanse collega’s.
Michiel Leijser
